Kartal İslimbotu ayağa kalktı, müze olacak

Büyük önder Mustafa Kemal Atatürk’ün Kurtuluş Savaşı’nın ilk işaretini verdiği Kartal istimbotunu terk edilmiş halde bulan ve kurulan platformda mücadele eden muhabirimiz Gökhan Karakaş, yaşanan süreci şu şözlerle anlattı:

“Türk Loydu ve Deniz Ticaret Odası’nda başarılı işlere imza atan yüksek gemi mühendisi Tansel Timur, 16 Mayıs 1919’da Atatürk’ü Sirkeci açıklarındaki Bandırma Vapuru’na götüren teknenin Tuzla’da kaderine terk edildiğini ve hurdaya çıkartıldığını, kurtarmaya yönelik haber için Arif Ertik ile görüşmemi tavsiye etti. Arif Ertik ile Ekim 2016’da çıktığım istimbot, pas tutmuş bedeni ve parçalanmış ahşabıyla sıradan bir tekne olmadığını anlatmaya çalışıyordu. Yorgun gövdesi bir taşıma platformuna yaslanmıştı, güvertesinde hayat belirtisi görememiştim ama lumbozlarıyla (pencereleri) göz kırpan bir yoğun bakım hastası gibiydi. Sahibi tarafından hurdaya çıkartılmış, iki yıl önce bu sahile getirilerek, geri dönüşüme gönderilerek paramparça edilmeyi, bedeninden yeni gemiler yapılması için eritilmeyi bekliyordu. Bunu engellemeliydik.”

‘Alemdar gibi olmayacak’

“Issız bir koyda yarı batık halde karaya oturan Kartal’ın, bir ulusun kaderini değiştiren sözlerin söylendiği istimbot olduğunu ise emekli amiral Cem Gürdeniz ortaya çıkardı. Yardımına başvurduğum Deniz Kuvvetleri’nin saygın komutanı Gürdeniz, ‘Gökhan, bulduğun istimbot bir ulusun yeniden doğacağının müjdelendiği ‘Geldikleri gibi giderler’ sözünün söylendiği Kartal. Atamızın, Cevad Abbas’a söylediği bu sözler bizzat Abbas’ın kaleminden anılarında anlatılmış, hemen harekete geçiyoruz. Kartal, Çanakkale kahramanı Nusret ya da Kuvayi Milliye sembolu Alemdar gibi yok olmayacak’ dediğinde içimde bir ateş belirdi. 106 yaşındaki teknenin kurtarılması için kurduğumuz platform, onu ilk gördüğümde yaslandığı deniz platformu gibiydi. Strateji uzmanı Gürdeniz başkanlığında kurulan Kartal İstimbotu Kurtarma Platformu, Levent Akson’un katılımıyla güçlendi. Denizcilik sektörünün saygın ismi Akson, teknenin kurtulması için her fedakârlığı yapmaya hazır olduğunu söylediğinde içimdeki umut ateşi alevlendi. Atatürk’ün Samsun’a çıkmadan önce geçirdiği günleri anlatan bir dönem filmi çekmeyi amaçlayan 49/51 Film Yapım Şirketi’nin Amiral Gürdeniz’den yardım istemesi ise kaderin bize tanıdığı şans oldu.”

Yüzüncü yılda müze

“Platforma katılan şirket sahibi İbrahim Benli, çekilecek dönem filmi için Kartal’ın başrolde oynaması gerektiğini belirterek satın alma işlemlerini başlattı. Benli, Kartal’ı satın alarak platformumuz adına hurdaya gitmesini engelledi.

Bir yandan 1911’de Hollanda’da yapılan istimbotun belgelerine ve liman kağıtlarına ulaşmaya çalışıyor, bir yandan Türkiye’deki yasal işlemlerle uğraşıyorduk. Dünyaca ünlü yat tasarımcımız Tanju Kalaycıoğlu, başarılı gemi mühendisleri İhsan Altun ve Ferhat Acuner, ünlü kalp cerrahı Prof. Dr. Bingür Sönmez, tarihçi Yrd. Doç. Dr. Orhan Çekiç, Basın Konseyi üyesi Melih Berk, belgesel yönetmeni Serkan Koç, emekli Deniz Kurmay Albay Barbaros Büyüksağnak, Türk Loydu Başkanı Cem Melikoğlu, Ali Bozoğlu  ve Adil Tuğcu gibi isimlerle güçlenen platform, geminin yerinde onarılması için başvuruları yaptı. 3 Haziran’da bu cefakâr deniz aracını kamuoyuna tanıttık.

14 Ağustos’ta karaya çıkarttığımız Kartal üzerinde yenilenme çalışmaları 6 Aralık’ta başladı. Kartal, 13 Kasım 2018’de, o sözlerin söylenmesinin yüzüncü yılında müze gemi olarak Türk halkına armağan edilecek.”

Milli Mücadele Kartal’da başladı

7. Ordu Komutanlığı’nda görevli Mustafa Kemal, orduların dağıtılması üzerine 10 Kasım 1918’de Adana’dan trenle yola çıktı. Mirliva (Tümgeneral) Mustafa Kemal, 13 Kasım 1918’de vardığı Haydarpaşa Garı’nda kendisini bekleyen Kartal istimbotuyla Galata’ya doğru yola çıktı. Mustafa Kemal; İngiliz, Fransız, İtalyan ve Yunan gemilerinden oluşan işgalci donanmayı gördüğünde yaveri Cevad Abbas’a tarihe geçen sözü söyledi. Cevad Abbas, 1939’da yayımladığı kitabında, “Atatürk ile askeri ulaşımın köhne bir motoru ile deniz ortasındaki çelik ormanının içinden geçiyorduk. Atatürk’ün zarif dudaklarından ‘Geldikleri gibi giderler’ cümlesini işittiğim zaman mütarekenin doğurduğu derin ve elemli ümitsizliği derhal unutmuştum” demişti.

MİLLİYET